الگوی عوامل موثر بر پایداری بهره وری مرغ گوشتی
در ادامه مطالعه باید به ترسیم الگوی عوامل مؤثر بر صنعت مرغ گوشتی و اولویت بندی عوامل پرداخت. آنچه در این بخش مورد اهتمام قرارگرفت، توصیف وضعیت مطلوب از پیشرانها و عوامل مهم و طراحی خطوط انتزاعی برای تسهیل فهم عمومی قابل قبول از روابط آنها بوده است؛ تا امکان رسیدن به درکی از نظام یکپارچه و جامع از عوامل اصلی و فرعی مؤثر بر ارتقای بهره وری و پایداری صنعت مرغ گوشتی را بدست آورد. اهمیت شناسایی این الگو از این جهت اهمیت می یابد که می توان براساس آن به شکلی منظم و همگن به ارزیابی اثرات سیاستها و اقدامات و دیگر عوامل طبیعی، اقتصادی و علمی و فنی بر صنعت پرداخته و آنها را مورد پایش و رصد قرار داد.
آنچه در این مطالعه با برجستگی ویژه دنبال شده، اهتمام به رویکرد مشارکتی و حضور فعالان حلقه های مختلف صنعت مرغ گوشتی، در سطوح صنفی، دولتی و دانشگاهی، برای گفتگو و رسیدن به اجماع روی الگوی مزبور بوده است. گرچه میزان موفقیت در رسیدن به اجماع و تعهد جمعی ذی نفعان؛ به دلیل محدودیتهای اداری، مالی و اجرایی؛ در حد مورد انتظار حاصل نشده باشد اما آنچه از نگاه آینده پژوهی با رویکرد یکپارچه اهمیت دارد؛ رسیدن به سطحی مقدماتی برای همگرایی به عنوان «آغاز مسیر تحول اجتماعی در صنعت مرغ گوشتی» می باشد. از جمله محدودیتهای مهم در مسیر همگرایی و اجماع در مسیر شناسایی الگوی عوامل مؤثر بر بهره وری صنعت مرغ گوشتی ؛ نگاه بخشی فعالان در سطوح مختلف صنفی و دولتی بود ،بگونه ای که کمتر فعالی وجود داشت که تمایل لازم را برای نگاه جامع به مجموعه صنعت داشته باشد. وجود دیدگاه کوتاه نگر و اینرسی نگاه به مسائل حاد روزمره صنعت مرغ گوشتی از دیگر چالشهای عمده مشارکت در بحثها بوده است.
بنا به یافته های قبلی مطالعه در قسمت (2-4-4) بیش از 158 متغیر که بصورت مستقیم و غیر مستقیم بر بهره وری مرغ گوشتی مؤثر بوده اند شناسایی شدند و سپس طی پیمایش پرسشنامه ای (پیوست 18) اقدام به طبقه بندی مؤلفه ها و عوامل مؤثر بر پایداری بهره وری تولید مرغ گوشتی و طراحی الگوی عوامل مزبور گردید (شکل26). در ادامه با طراحی پرسشنامه (پیوست 16) برای ارزیابی اولیه الگوی عوامل مؤثر بر بهره وری صنعت مرغ گوشتی شده و با برگزاری 3 جلسه وبیناری بابیش از 5 نفر از کارشناسان خبره صنعت، اصلاح و تکمیل گردید. نتیجه بحثها در قالب پرسشنامه جدید (پیوست 19) و با ارسال آن به مجموعه 305 نفری فعالان صنعت طیور متشکل از خبرگان و اعضای تشکلها، دولت و دانشگاه که در مراحل مختلف مطالعه در گروه مجازی، مصاحبه ها، کارگاه ها با آنها ارتباط و تبادل اطلاعات برقرارشده بود؛ برای تکمیل پرسشنامه دعوت بعمل آمد. پس از پیگیری و دریافت پاسخ 31 نفر از شرکت کنندگان در این مرحله از مطالعه؛ منجر به شناخت نهایی پیشرانهای اصلی، عدم قطعیتها، سناریوهای اصلی ارزیابی اعتبار سناریوی مطلوب بهره وری و پایداری عرضه گوشت مرغ ، شد. ترکیب شرکت کنندگان در این مرحله عبارت بود از :
- 37 درصد مرغدار گوشتی و کسب و کار وابسته؛ 13 درصد تشکلهای صنعت مرغ گوشتی، 35 درصد کارشناس و مدیر سازمان جهاد کشاورزی؛ 15 درصد محقق دانشگاهی.
- 29 درصد دکتری و بالاتر؛ 45درصد فوق لیسانس؛ 23درصد لیسانس و فوق دیپلم؛ 3درصد دیپلم و زیردیپلم
- سالهای تجربه صنعت طیور : 6 درصد بالای 30 سال ؛ 42 درصد بین 30-20 سال؛ 35درصد 20-10 سال؛ 17 درصد زیر 10 سال.
در ادامه مطالعه باید به ترسیم الگوی عوامل مؤثر بر صنعت مرغ گوشتی و اولویت بندی عوامل پرداخت. آنچه در این بخش مورد اهتمام قرارگرفت، توصیف وضعیت مطلوب از پیشرانها و عوامل مهم و طراحی خطوط انتزاعی برای تسهیل فهم عمومی قابل قبول از روابط آنها بوده است؛ تا امکان رسیدن به درکی از نظام یکپارچه و جامع از عوامل اصلی و فرعی مؤثر بر ارتقای بهره وری و پایداری صنعت مرغ گوشتی را بدست آورد. اهمیت شناسایی این الگو از این جهت اهمیت می یابد که می توان براساس آن به شکلی منظم و همگن به ارزیابی اثرات سیاستها و اقدامات و دیگر عوامل طبیعی، اقتصادی و علمی و فنی بر صنعت پرداخته و آنها را مورد پایش و رصد قرار داد.
آنچه در این مطالعه با برجستگی ویژه دنبال شده، اهتمام به رویکرد مشارکتی و حضور فعالان حلقه های مختلف صنعت مرغ گوشتی، در سطوح صنفی، دولتی و دانشگاهی، برای گفتگو و رسیدن به اجماع روی الگوی مزبور بوده است. گرچه میزان موفقیت در رسیدن به اجماع و تعهد جمعی ذی نفعان؛ به دلیل محدودیتهای اداری، مالی و اجرایی؛ در حد مورد انتظار حاصل نشده باشد اما آنچه از نگاه آینده پژوهی با رویکرد یکپارچه اهمیت دارد؛ رسیدن به سطحی مقدماتی برای همگرایی به عنوان «آغاز مسیر تحول اجتماعی در صنعت مرغ گوشتی» می باشد. از جمله محدودیتهای مهم در مسیر همگرایی و اجماع در مسیر شناسایی الگوی عوامل مؤثر بر بهره وری صنعت مرغ گوشتی ؛ نگاه بخشی فعالان در سطوح مختلف صنفی و دولتی بود ،بگونه ای که کمتر فعالی وجود داشت که تمایل لازم را برای نگاه جامع به مجموعه صنعت داشته باشد. وجود دیدگاه کوتاه نگر و اینرسی نگاه به مسائل حاد روزمره صنعت مرغ گوشتی از دیگر چالشهای عمده مشارکت در بحثها بوده است.
بنا به یافته های قبلی مطالعه در قسمت (2-4-4) بیش از 158 متغیر که بصورت مستقیم و غیر مستقیم بر بهره وری مرغ گوشتی مؤثر بوده اند شناسایی شدند و سپس طی پیمایش پرسشنامه ای (پیوست 18) اقدام به طبقه بندی مؤلفه ها و عوامل مؤثر بر پایداری بهره وری تولید مرغ گوشتی و طراحی الگوی عوامل مزبور گردید (شکل26). در ادامه با طراحی پرسشنامه (پیوست 16) برای ارزیابی اولیه الگوی عوامل مؤثر بر بهره وری صنعت مرغ گوشتی شده و با برگزاری 3 جلسه وبیناری بابیش از 5 نفر از کارشناسان خبره صنعت، اصلاح و تکمیل گردید. نتیجه بحثها در قالب پرسشنامه جدید (پیوست 19) و با ارسال آن به مجموعه 305 نفری فعالان صنعت طیور متشکل از خبرگان و اعضای تشکلها، دولت و دانشگاه که در مراحل مختلف مطالعه در گروه مجازی، مصاحبه ها، کارگاه ها با آنها ارتباط و تبادل اطلاعات برقرارشده بود؛ برای تکمیل پرسشنامه دعوت بعمل آمد. پس از پیگیری و دریافت پاسخ 31 نفر از شرکت کنندگان در این مرحله از مطالعه؛ منجر به شناخت نهایی پیشرانهای اصلی، عدم قطعیتها، سناریوهای اصلی ارزیابی اعتبار سناریوی مطلوب بهره وری و پایداری عرضه گوشت مرغ ، شد. ترکیب شرکت کنندگان در این مرحله عبارت بود از :
- 37 درصد مرغدار گوشتی و کسب و کار وابسته؛ 13 درصد تشکلهای صنعت مرغ گوشتی، 35 درصد کارشناس و مدیر سازمان جهاد کشاورزی؛ 15 درصد محقق دانشگاهی.
- 29 درصد دکتری و بالاتر؛ 45درصد فوق لیسانس؛ 23درصد لیسانس و فوق دیپلم؛ 3درصد دیپلم و زیردیپلم
- سالهای تجربه صنعت طیور : 6 درصد بالای 30 سال ؛ 42 درصد بین 30-20 سال؛ 35درصد 20-10 سال؛ 17 درصد زیر 10 سال.
شکل (26) الگوی تکمیلی عوامل داخلی و بیرونی مؤثر بر ارتقای بهره وری صنعت مرغ گوشتی کشور (یافته پژوهش)