گزارش و مطالبه چالشها و راهکارهای صنعت مرغ گوشتی-آقای دکتر هایک- مدیر کل محترم دفتر وزارتی-1401/12/09
جناب آقای دکتر هایک
مدیر کل محترم دفتر وزارتی
موضوع: گزارش اولیه چالشها و راهکارهای صنعت مرغ گوشتی
با سلام و صلوات بر محمدوآل محمد و تبریک ایام ماه فرخنده شعبانیه
احتراما" پیرو موضوعات مطروحه مورخ1401/12/06، همانطور که مستحضر میباشند تولیدات طیور بویژه مرغ و تخم مرغ از فرآورده‌های خاص سبد غذایی جامعه بوده که جایگاه ویژه ای در امنیت غذایی دارد . یکی از آسیبهایی که طی دهه های اخیر برای چندمین بار تکرار میشود ، نوسان غیر منطقی قیمت تولیدات دام و طیور است که بر خلاف تصور برخی، تغییر قیمت نهاده ها تنها عامل اصلی این نوسانات نبوده و در ادامه به دلایل اصلی عدم ثبات قیمتهای مرغ و تخم مرغ اشاره خواهد شد :
الف : چالشهای اساسی صنعت مرغ گوشتی:
بنا به جامع و یکپارچه نگری این گروه به بهره‌وری صنعت طیور، مهمترین چالشهای فعلی باختصار عبارتند از :
1-سازماندهی نامتناسب صنعت طیور ( بخش حاکمیتی و تشکلهای صنفی )
چنانچه به سوابق امور جاری صنعت طیور توجه نماییم ، تعدد تشکلهای صنفی و تشتت آراء مسئولین تشکلها بعنوان یکی از عوامل بازدارنده تنظیم بازار و نهایتاً بهره وری صنعت مرغ گوشتی محسوب میگردد ضمن اینکه این ضعف در بدنه برخی از دستگاههای حاکمیتی نیز مشاهده می گردد.
2- شرکتهای زنجیره ای تولید مرغ گوشتی :
بر اساس سوابق موجود از عمده دلایل شکل گیری شرکتهای زنجیره ای تولید مرغ این بود که بخش عمده ای از نابسامانیهای صنعت طیور توسط شرکتهای مذکور مرتفع گردد. این شرکتها که از حدود دو دهه قبل در کشور ما شکل گرفته اند هیچگاه قادر به انجام وظایف استراتژیک خود نبوده اند که از دلایل اصلی آن نیز این است که برخی از حلقه های اصلی این شرکتها هیچگاه فعال نشده اند که به جهت گستردگی این امر ، توضیحات مربوطه در جلسات حضوری قابل ارائه خواهد بود.
3 -عدم تامین به موقع ( وبه قیمت ثابت ) نهاده های تولید مرغ :
این امر باعث می گردد تا تولید کنندگان بصورت ناخواسته ، حداقل دوبار در طول هر دوره پرورش وارد بازار آزاد شوند. که یکی از دلایل اصلی نوسان و افزایش غیر منطقی قیمت نهاده ها همین امر میباشد.
4 -تزریق ارز یارانه ای تا قبل از سال 1401:
همانطور که مطلع میباشند تا قبل از سال 1401 حجم وسیعی از ارز یارانه ای به صنعت طیور تزریق می گردید ( که یکی از دلایل رکود ، نابسامانی و فساد در این صنعت محسوب می گردد ) که جدا شدن از آن شرایط و تطبیق با شرایط فعلی الزاماتی را می طلبد که طی دو سال اخیر به این موارد کمتر توجه شده است.
5 -عدم توجه لازم به وظایف حاکمیتی و غیر حاکمیتی :
صرفنظر از سازماندهی نامتناسب تشکلهای صنفی ، یکی از الزامات اولیه سامان بخشیدن به تصمیمات حاکمیتی و اجرای صحیح آن توسط تشکلهای صنفی ، تدوین آئین نامه های مورد نیاز در مقاطع مختلف میباشد. این امر میبایست متناسب با تصمیمات اقتصادی و... مورد توجه قرار گیرد که در تغییر نرخ ارز مورد نیاز صنعت طیور طی یکساله اخیر این موضوع بعنوان حلقه مفقوده میباشد و بالطبع اثرات خود رادر مراحل اجرایی نمایان می سازد.
6 -عدم کشتار و بسته بندی صحیح گوشت مرغ :
با توجه به اینکه تأمین نیاز داخل و ایجاد زمینه های صادرات گوشت مرغ از موارد مرتبط و لاینفک می باشد؛ عدم رعایت معیارهای صحیح کشتار، بسته بندی و انجماد گوشت مرغ، این صنعت را بصورت مضاعف آسیب پذیر نموده است. لازم بذکر است در حال حاضر اکثر گوشت مرغهای ذخیره شده قابلیت صادرات را ندارند.
ب- رئوس دلایل (به اختصار) عدم اقدام به جمع آوری مرغ مازاد توسط اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی :
1- موارد مطروحه در بند 1 و 5 بخش الف
2- عدم تعادل و تجانس در امکانات تشکلهای صنفی با دستگاههای حاکمیتی مانند شرکت پشتیبانی امور دام
3- عدم توجه به قیمتهای تمام شده و هزینه های تبعی جمع آوری و نگهداری مرغ مازاد
4- عدم تأمین اعتبارات مربوط به خرید گوشت مرغ (بصورت کامل)
5- عدم توجه به برخی پیشنهادات مهم اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی مانند نحوه تعیین تکلیف ذخایر مرغ
بدیهی است موضوعات مطروحه فوق تنها بخشی از چالشهای اساسی برای سامان بخشیدن به صنعت مرغ گوشتی می باشد.
جناب آقای دکتر هایک
مدیر کل محترم دفتر وزارتی
موضوع: گزارش اولیه چالشها و راهکارهای صنعت مرغ گوشتی
با سلام و صلوات بر محمدوآل محمد و تبریک ایام ماه فرخنده شعبانیه
احتراما" پیرو موضوعات مطروحه مورخ1401/12/06، همانطور که مستحضر میباشند تولیدات طیور بویژه مرغ و تخم مرغ از فرآورده‌های خاص سبد غذایی جامعه بوده که جایگاه ویژه ای در امنیت غذایی دارد . یکی از آسیبهایی که طی دهه های اخیر برای چندمین بار تکرار میشود ، نوسان غیر منطقی قیمت تولیدات دام و طیور است که بر خلاف تصور برخی، تغییر قیمت نهاده ها تنها عامل اصلی این نوسانات نبوده و در ادامه به دلایل اصلی عدم ثبات قیمتهای مرغ و تخم مرغ اشاره خواهد شد :
الف : چالشهای اساسی صنعت مرغ گوشتی:
بنا به جامع و یکپارچه نگری این گروه به بهره‌وری صنعت طیور، مهمترین چالشهای فعلی باختصار عبارتند از :
1-سازماندهی نامتناسب صنعت طیور ( بخش حاکمیتی و تشکلهای صنفی )
چنانچه به سوابق امور جاری صنعت طیور توجه نماییم ، تعدد تشکلهای صنفی و تشتت آراء مسئولین تشکلها بعنوان یکی از عوامل بازدارنده تنظیم بازار و نهایتاً بهره وری صنعت مرغ گوشتی محسوب میگردد ضمن اینکه این ضعف در بدنه برخی از دستگاههای حاکمیتی نیز مشاهده می گردد.
2- شرکتهای زنجیره ای تولید مرغ گوشتی :
بر اساس سوابق موجود از عمده دلایل شکل گیری شرکتهای زنجیره ای تولید مرغ این بود که بخش عمده ای از نابسامانیهای صنعت طیور توسط شرکتهای مذکور مرتفع گردد. این شرکتها که از حدود دو دهه قبل در کشور ما شکل گرفته اند هیچگاه قادر به انجام وظایف استراتژیک خود نبوده اند که از دلایل اصلی آن نیز این است که برخی از حلقه های اصلی این شرکتها هیچگاه فعال نشده اند که به جهت گستردگی این امر ، توضیحات مربوطه در جلسات حضوری قابل ارائه خواهد بود.
3 -عدم تامین به موقع ( وبه قیمت ثابت ) نهاده های تولید مرغ :
این امر باعث می گردد تا تولید کنندگان بصورت ناخواسته ، حداقل دوبار در طول هر دوره پرورش وارد بازار آزاد شوند. که یکی از دلایل اصلی نوسان و افزایش غیر منطقی قیمت نهاده ها همین امر میباشد.
4 -تزریق ارز یارانه ای تا قبل از سال 1401:
همانطور که مطلع میباشند تا قبل از سال 1401 حجم وسیعی از ارز یارانه ای به صنعت طیور تزریق می گردید ( که یکی از دلایل رکود ، نابسامانی و فساد در این صنعت محسوب می گردد ) که جدا شدن از آن شرایط و تطبیق با شرایط فعلی الزاماتی را می طلبد که طی دو سال اخیر به این موارد کمتر توجه شده است.
5 -عدم توجه لازم به وظایف حاکمیتی و غیر حاکمیتی :
صرفنظر از سازماندهی نامتناسب تشکلهای صنفی ، یکی از الزامات اولیه سامان بخشیدن به تصمیمات حاکمیتی و اجرای صحیح آن توسط تشکلهای صنفی ، تدوین آئین نامه های مورد نیاز در مقاطع مختلف میباشد. این امر میبایست متناسب با تصمیمات اقتصادی و... مورد توجه قرار گیرد که در تغییر نرخ ارز مورد نیاز صنعت طیور طی یکساله اخیر این موضوع بعنوان حلقه مفقوده میباشد و بالطبع اثرات خود رادر مراحل اجرایی نمایان می سازد.
6 -عدم کشتار و بسته بندی صحیح گوشت مرغ :
با توجه به اینکه تأمین نیاز داخل و ایجاد زمینه های صادرات گوشت مرغ از موارد مرتبط و لاینفک می باشد؛ عدم رعایت معیارهای صحیح کشتار، بسته بندی و انجماد گوشت مرغ، این صنعت را بصورت مضاعف آسیب پذیر نموده است. لازم بذکر است در حال حاضر اکثر گوشت مرغهای ذخیره شده قابلیت صادرات را ندارند.
ب- رئوس دلایل (به اختصار) عدم اقدام به جمع آوری مرغ مازاد توسط اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی :
1- موارد مطروحه در بند 1 و 5 بخش الف
2- عدم تعادل و تجانس در امکانات تشکلهای صنفی با دستگاههای حاکمیتی مانند شرکت پشتیبانی امور دام
3- عدم توجه به قیمتهای تمام شده و هزینه های تبعی جمع آوری و نگهداری مرغ مازاد
4- عدم تأمین اعتبارات مربوط به خرید گوشت مرغ (بصورت کامل)
5- عدم توجه به برخی پیشنهادات مهم اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی مانند نحوه تعیین تکلیف ذخایر مرغ
بدیهی است موضوعات مطروحه فوق تنها بخشی از چالشهای اساسی برای سامان بخشیدن به صنعت مرغ گوشتی می باشد.